Ўзбекистонда автомашина суғуртаси: 2025 йил учун тўлиқ қўлланма

Ўзбекистонда автосуғурта: тўлиқ қўлланма

Автомобил эгалари учун суғурта нафақат мажбурий юридик талаб, балки молиявий хавф-хатарлардан ҳимоя қилишнинг ишончли воситаси ҳамдир. Ўзбекистонда автосуғуртанинг турли шакллари мавжуд бўлиб, улар қоплаш доираси, тарифлар ва ҳуқуқий вазифаларига кўра фарқ қилади.

Ушбу мақола орқали сиз автосуғуртанинг асосий турлари, КАСКО ва ОСАГО ўртасидаги фарқ, суғурта ҳодисаси рўй берганда нима қилиш кераклиги, ҳамда энг кўп учрайдиган хатолар ҳақида батафсил маълумот оласиз.

Ўзбекистонда автосуғурта турлари

Ўзбекистонда автосуғурта тизими икки босқичли ҳимоя тамойилига асосланган бўлиб, ҳар бир босқич муайян вазифани бажаради ва турли хавфларни қоплайди. Суғуртанинг турли шакллари ўртасидаги фарқларни тушуниш автомобиль эгасига онгли танлов қилиш ва ўз манфаатларини тўлиқ ҳимоя қилиш имконини беради.

1-босқич: ОСАГО — Мажбурий фуқаролик жавобгарлиги суғуртаси

Бу турдаги суғурта қонунчилик томонидан белгиланган талаб бўлиб, йўл-транспорт ҳодисаси содир бўлган тақдирда айбдор ҳайдовчи томонидан учинчи шахсларга етказилган зарарни қоплашга қаратилган.

ОСАГО транспорт воситаси эгасининг ўз машинасига етказилган зарарни қопламайди, балки фақат бошқа йўл ҳаракати иштирокчиларига етказилган зарар учун тўланади.

2-босқич: КАСКО — Ихтиёрий комплекс автосуғурта

КАСКО — бу ихтиёрий суғурта тури бўлиб, транспорт воситаси эгасининг ўз мулкини турли хавф-хатарлардан ҳимоя қилади. Бу хавфларга қуйидагилар киради:

• Йўл-транспорт ҳодисалари (ЙТҲ),

• Ўғирлик ва талончилик,

• Вандализм,

• Табиий офатлар (дўл, сел, ер қимирлаши, шамол, дарахт қулаши),

• Ёнғин ва портлаш,

• Ҳайвонлар томонидан етказилган зарар.

Euroasia Insurance мутахассислари тавсия қилади: ОСАГО ва КАСКО суғурталарини биргаликда танлаш орқали ҳам учинчи шахслар, ҳам ўз мол-мулкингиз учун тўлиқ ва ишончли ҳимояга эга бўласиз.

2025 йилда Ўзбекистонда автосуғурта бозори қўшимча маҳсулотларни ҳам таклиф қилмоқда:

• Ҳайдовчи ва йўловчилар учун бахтсиз ҳодисалардан суғурта,

• Автомобилга ўрнатилган қўшимча жиҳозлар суғуртаси,

• Йўлда техник ёрдам, эвакуатор, 24/7 хизмат каби сервис дастурлари.

ОСАГО — Мажбурий фуқаролик жавобгарлиги суғуртаси

ОСАГО — бу автотранспорт воситалари эгалари учун Ўзбекистон Республикаси қонунчилиги томонидан белгиланган мажбурий суғурта туридир. Ушбу суғурта тури транспорт воситаси иштирокида содир бўлган йўл-транспорт ҳодисасида учинчи шахсларга етказилган моддий ва жисмоний зарарни қоплашни назарда тутади.

ОСАГО нимага кафолат беради?

• ЙТҲда айбдор ҳайдовчи томонидан учинчи шахс мол-мулкига (автомобил, уй, дўкон ва ҳ.к.) етказилган зарарни тўлаш;

• Йўловчилар ва пиёдаларга етказилган тан жароҳатлари ва соғлиққа зарар учун тўловлар;

• Ўлим ҳолатида марҳумнинг яқинларига қопланадиган зарар.

ОСАГО қопламайди:

• Айбдор ҳайдовчининг ўз автомобилдаги зарарини;

• ЙТҲда айбсиз ҳайдовчининг ҳам ўз автомобилидаги зарарини (бунда КАСКО керак);

• Каско йўқ бўлса — ўз моддий зарарини ҳайдовчи ўз ҳисобидан бартараф этади.

ОСАГО қандай амал қилади?

• Суғурта шартномаси 1 йилга тузилади;

• Суғурта полиси мамлакат ҳудудида амал қилади, лекин фақат ҳаракатда бўлган ҳолатлар учун (гаражда турганда ёки таъмирда бўлганда — йўқ);

• Суғурта тўловлари қонун билан белгиланган лимитлар доирасида амалга оширилади.

Эслатма: агар ҳайдовчида амалдаги ОСАГО полиси бўлмаса ва у ЙТҲда айбдор бўлса, у ҳолда барча моддий жавобгарлик ўз гарданида бўлади.

КАСКО — Ихтиёрий автосуғурта

КАСКО — бу автомобилни ҳар томонлама ҳимоя қилувчи ихтиёрий автосуғурта туридир. У суғурталовчига нафақат ЙТҲ, балки бир қатор бошқа кутилмаган хавф-хатарлардан ҳам молиявий ҳимоя кафолатлайди.

КАСКО нималарни қоплайди?

КАСКО суғуртаси, компания шартига кўра, қуйидаги ҳолатларни ўз ичига олиши мумкин:

• Йўл-транспорт ҳодисаси натижасида автомобилга етказилган зарар;

• Автомобилнинг тўлиқ ёки қисман ўғирланиши;

• Табиий офатлар (довул, сел, ер қимирлаши, дарахт қулаши ва бошқалар);

• Ёнғин, портлаш;

• Вандализм, учувчи буюмлар тушиши;

• Ҳайвонлар билан тўқнашув;

• Нотўғри ёки тасодифий ҳаракатлар натижасида юзага келган механик шикастланишлар.

КАСКОнинг асосий афзалликлари:

• Ҳатто ЙТҲда айбдор бўлган тақдирда ҳам, суғурта сизга тўлов қилади;

• Сизнинг автомобилдаги барча моддий зарарлар қопланади;

• Сервис маркази орқали таъмирлаш, эвакуатор, техник ёрдам каби қўшимча хизматлар;

• Автокредитда олинган машиналар учун мажбурий талаб сифатида кўрилади.

Нима учун КАСКО муҳим?

Ўзбекистон шароитида:

• Йўл ҳолати номуқобил бўлиши, Ҳар куни юзлаб ЙТҲ рўй бериши, Ҳаво шароити кескин згарувчанлиги, Автомобиль ўғирликларининг мавжудлиги сабабли автомобил эгалари учун КАСКО ишончли молиявий муҳофаза бўлиб хизмат қилади.

Euroasia Insurance КАСКО суғуртасини турли тоифадаги мижозлар учун, уларнинг эҳтиёжлари ва бюджетидан келиб чиққан ҳолда таклиф этади.

Суғурта ҳодисаси содир бўлганда нима қилиш керак?

Суғурта тўловини муваффақиятли олиш учун суғурта ҳодисаси содир бўлган заҳоти тўғри ҳаракат қилиш жуда муҳим. Қуйида бу жараённинг асосий босқичлари келтирилган:

1. Ҳодиса жойида ҳаракат қилиш

• Йўл-транспорт ҳодисаси содир бўлса — Дараҳол ҳаракатни тўхтатинг ва хавфсизликни таъминланг.

• ЙПХ (ГАИ) ва тез ёрдамни чақиринг (агар жабрланганлар бўлса).

• Агар имкони бўлса, ҳодиса жойининг фотосуратларини олинг: зарарланган жойлар, транспорт воситалари, рақамлар, йўл белгилари ва бошқалар.

2. Ҳуқуқий расмийлаштириш

• ЙПХ ходимлари келганидан сўнг, расмий баённома ва бошқа ҳужжатлар тузилади.

• Ҳодисада иштирок этувчи шахслар ва гувоҳларнинг шахсий маълумотлари ёзиб олинади.

• Суғуртага талаб қилинувчи барча ҳужжатларнинг нусхасини сўраб олинг.

3. Суғурта компаниясига хабар бериш

• Суғурта шартномасида кўрсатилган муддатда (одатда 1–3 иш куни ичида) суғурта компаниясига расман мурожаат қилинг.

• Аризага қуйидагиларни илова қилинг:

  • Паспорт нусхаси;

  • Автомобиль техник паспорти (ТС) нусхаси;

  • ЙПХ баённомаси ва бошқа ҳуқуқий ҳужжатлар;

  • Ҳодиса фотосуратлари;

  • Бошқа талаб қилинувчи ҳужжатлар.

4. Экспертиза ва баҳолаш

• Суғурта компанияси томонидан эксперт тайинланади ва зарар баҳоланади.

• Зарар миқдори ва таъмирлаш харажатлари аниқланади.

5. Тўлов ёки таъмирлаш

• Суғурта компанияси белгиланган муддат ичида:

  • Тўловни амалга оширади; ёки

  • Автомобилни таъмирлаш учун сервис марказига йўлланма беради.

Автосуғурта бўйича энг кўп учрайдиган хатолар

Автосуғурта шартномасини тузишда ёки ҳодиса содир бўлгандан сўнг хатоларга йўл қўйиш суғурта тўловидан маҳрум бўлиш ёки кечикишга олиб келиши мумкин. Қуйида Ўзбекистонда энг кўп кузатиладиган хатолар келтирилган:

1. Суғурта шартномасини ўқимаслик

Кўпчилик мижозлар шартномани чуқур ўрганмасдан имзолайди ва кейин унинг шартлари, чегаралари ва истисноларидан бехабар қолади.

Маслаҳат: суғурта шартномасини диққат билан ўқинг, асосий атамалар ва “майда шрифтлар”ни эътибордан четда қолдирманг.

2. Суғурта ҳодисасини ўз вақтида хабар қилмаслик

Баъзи ҳайдовчилар ЙТҲ содир бўлгандан сўнг суғурта компаниясига кеч хабар беришади ёки умуман мурожаат қилмайдилар.

Маслаҳат: ҳар қандай ҳодисани, ҳатто кичик бўлса ҳам, 3 иш кунидан кечиктирмай хабар қилинг.

3. Ҳужжатларни нотўғри тайёрлаш

Суғурта компанияси тўлов амалга ошириш учун тўлиқ ва тўғри расмийлаштирилган ҳужжатларни талаб қилади. Номуккаммал ёки хатоли ҳужжатлар рад этилиши мумкин.

Маслаҳат: ЙПХдан барча зарур ҳужжатлар (баённома, схема, гувоҳ баёноти ва ҳ.к.) нусхаларини олишни унутманг.

4. Ёлғон маълумот бериш

Ҳақиқий ҳолатни яшириш ёки нотўғри маълумот бериш — суғурта компанияси томонидан рад этиш учун асос бўлади.

Маслаҳат: барча маълумотларни аниқ ва холис тақдим этинг. Суғурта — ўзаро ишончга асосланган муносабатдир.

КАСКО ёки банк суғуртасими? Солиштирма таҳлил

Автомобил кредитга олинганда, банклар мижоздан суғурта полиси талаб қилади. Кўп ҳолларда банк мижозни ўзи билан ҳамкор суғурта компанияси орқали полис олишга мажбурлайди. Аммо бу ечим ҳар доим ҳам манфаатли эмас.

Банк суғуртаси: нима учун чекланган?

• Тарифлар юқори: банк таклиф қилган тарифлар бозордан қиммат бўлади;

• Фақат кредит таъминловчи мақсадда: суғурта банк манфаатини ҳимоя қилади, мижоз манфаатларини эмас;

• Пакетлар стандарт: кўп ҳолларда мижозга мослаштирилган шартлар эмас, балки умумий, шахсий талабларни ҳисобга олмайдиган стандарт полис берилади.

Euroasia Insurance КАСКО: нима учун яхшироқ?

• Индивидуал ҳисоб-китоб: тариф автомобиль, ҳайдовчи тажрибаси, ҳудуд ва бошқа омиллар асосида шакллантирилади;

• Кенг қопламалар: табиий офатлар, ўғирлик, вандализм ва бошқа хавфлар киритилган;

• Қўшимча хизматлар: эвакуатор, техник ёрдам, таъмирлаш марказига юбориш;

• Мижоз манфаатларига йўналтирилган шартлар.

Солиштирма жадвал:

Хулоса: агар сиз тўлиқ ҳимоя, мақбул тариф ва хизмат сифатига эга бўлмоқчи бўлсангиз — КАСКОни мустақил равишда танлаш энг тўғри қарор бўлади.

Қандай қилиб тўғри автосуғурта полисини танлаш мумкин?

Автосуғуртани танлашда мижоз кўплаб омилларни ҳисобга олиши лозим. Суғурта фақат қоғозда эмас, балки ҳақиқатда ҳам иш бериши учун қуйидаги мезонларга эътибор бериш муҳим:

1. Суғурта компаниясининг ишончлилиги

• Лицензия ва фаолият муддати;

• Мижозлар фикри ва рейтинглари;

• Тўловлар статистикаси.

2. Қоплаш доираси

• Нима қопланади, нима истисно қилинади?

• Табиий офатлар, ўғирлик, вандализм, йўлда ёрдам ва ҳ.к. киритилганми?

3. Тарифлар ва чегирмалар

• Индивидуал ҳисоблаш имконияти борми?

• Бонус-малус тизими (чорасиз йиллар учун чегирма) мавжудми?

4. Қўшимча хизматлар

• Техник ёрдам, эвакуатор, таъмирлаш маркази, мобиль иловалар;

• Мурожаат жараёнининг қулайлиги (онлайн, чат, мобил иловада).

5. Муддат ва шартлар

• Суғурта полиси қанча муддатга амал қилади?

• Муддатидан олдин бекор қилиш имконияти борми?

Автосуғурта бўйича профессионал маслаҳат керакми?

Euroasia Insurance мутахассислари автомобилни ҳимоя қилиш учун энг оптимал ечимни танлашда сизга ёрдам беришга тайёр. Биз индивидуал ёндашув, рақобатбардош тарифлар ва юқори даражадаги хизматни таклиф этамиз.

Euroasia Insurance билан боғланиш:

• Телефон: +998 (71) 200-00-00

• Email: info@eai.uz

• Сайт: https://eai.uz

• Онлайн-чат: компания сайтида 24/7 фаол

• Мобил иловаси: App Store ва Google Play орқали юклаб олиш мумкин

Euroasia Insurance — автосуғурта оламидаги ишончли ҳамкорингиз.

Автомобилингизни ва ўзингизни ҳимоя қилишни бугуннинг ўзида бошланг!