Yevroprotokol Oʻzbekistonda: toʻliq qoʻllanma 2025

Yil sayin O‘zbekistonda avtomobillar soni ortib bormoqda va shu bilan birga yo‘l-transport hodisalari (YTH) soni ham oshmoqda. Kichik YTH holatlarini rasmiylashtirishni soddalashtirish uchun mamlakatda yevroprotokol tizimi joriy etilgan. Bu tizim haydovchilarga GAI xodimlarini chaqirmasdan, hodisa holatini mustaqil ravishda qayd etish imkonini beradi.

Yevroprotokol nima

Yevroprotokol — bu yo‘l-transport hodisalarini rasmiylashtirishning soddalashtirilgan tartibi bo‘lib, unda YTH ishtirokchilari maxsus YTH to‘g‘risidagi xabarnoma blankasini mustaqil to‘ldirishadi. Bu tizim O‘zbekistonda yo‘l politsiyasi yuklamasini kamaytirish va sug‘urta tovonini olish jarayonini tezlashtirish uchun joriy etilgan.

Yevroprotokolning asosiy afzalligi shundaki, haydovchilar voqea joyida hujjatlarni tezda rasmiylashtirib, GAI inspektorlarini kutmasdan yo‘lni bo‘shatishlari mumkin. Bu ayniqsa shahar gavjumligida muhim, chunki har bir daqiqa tirbandlikka sabab bo‘lishi mumkin.

Yevroprotokoldan qachon foydalanish mumkin

Yevroprotokoldan faqat quyidagi shartlar bajarilganda foydalanish mumkin:

• Hodisada 2 tadan ortiq avtomobil ishtirok etmasligi kerak;

• Hodisa natijasida odamlar jarohat olmasligi yoki vafot etmasligi kerak;

• Yetkazilgan zarar miqdori qonun bilan belgilangan limitdan oshmasligi kerak.

Shuningdek, har ikki haydovchida amal qilayotgan majburiy fuqarolik javobgarligi sug‘urtasi (OSAGO) bo‘lishi zarur. Voqea tafsilotlari va aybdorlik borasida tomonlar o‘rtasida kelishmovchiliklar bo‘lmasligi lozim.

Agar haydovchilardan biri spirtli yoki giyohvand moddalar ta’sirida bo‘lsa, yo‘l belgilariga, to‘siqlarga yoki boshqa infratuzilma elementlariga zarar yetgan bo‘lsa, yoki zarar ataylab yetkazilgan bo‘lishi mumkin degan gumon bo‘lsa — yevroprotokol qo‘llanilmaydi.

Rasmiylashtirish bosqichlari

1. Xavfsizlikni ta’minlash: Avariya chirog‘ini yoqing, avariya belgisi qo‘ying va kerak bo‘lsa birinchi yordam ko‘rsating.

2. Foto/video qayd: Hodisa joyining umumiy ko‘rinishi, avtomobil raqamlari, shikastlar, yo‘l holati, tormoz izi, oyna bo‘laklari va boshqa izlar suratga olinishi kerak.

3. Avtomobillarni harakatlanishga xalaqit qilmasligi uchun olib tashlang.

4. YTH to‘g‘risidagi xabarnomani to‘ldiring: Har bir haydovchi o‘z qismini to‘ldiradi — avtomobil, sug‘urta kompaniyasi va hodisa tafsilotlari.

5. Shemani chizing: Avtomobillar holati, harakat yo‘nalishini aniq belgilang.

Kerakli hujjatlar

• Har ikkala haydovchining haydovchilik guvohnomasi;

• Transport vositasining ro‘yxat guvohnomalari;

• Amaldagi OSAGO sug‘urtasi;

• YTH xabarnoma blankasi;

• Dovornomasi bo‘lsa, uning nusxasi.

YTH xabarnoma blankalari OSAGO rasmiylashtirilganda sug‘urta kompaniyasi tomonidan beriladi. Har doim avtomobilda bir nechta nusxa bo‘lishi tavsiya etiladi.

Hujjatlarni topshirish muddati

• Jabrlanuvchi 5 ish kuni ichida aybdor tomonning sug‘urta kompaniyasiga murojaat qilishi kerak.

• Aybdor ham o‘z sug‘urtachisiga xabar berishi shart.

Sug‘urta kompaniyasiga quyidagilar topshiriladi:

• YTH to‘g‘risidagi xabarnoma;

• Hujjatlar nusxalari;

• Hodisa suratlari;

• Zarurat bo‘lsa YTH haqida ma’lumotnoma.

Sug‘urtachi qonunda belgilangan muddatlarda qaror chiqaradi.

Afzalliklari va cheklovlar

Afzalliklari:

• GAI kutish shart emas — vaqt tejaydi;

• Sug‘urta tovonini tezroq olish;

• Qo‘shimcha xarajatlar yo‘q.

Cheklovlari:

• Zarar limitdan yuqori bo‘lsa — GAI chaqiriladi;

• Nizo, kelishmovchilik bo‘lsa — GAI ishtiroki zarur.

Yevroprotokol kichik YTH holatlarini tez va qulay rasmiylashtirish vositasidir. Uni to‘g‘ri ishlatish vaqtingizni tejaydi va sug‘urta tovonini olishni osonlashtiradi.

Batafsil ma’lumot eai.uz rasmiy saytida.