Yildan yilga ko‘proq O‘zbekistonlik yoshlar muvaffaqiyatli karyeraga erishish yo‘li sifatida xalqaro ta’limni tanlamoqda. 2025-yilga kelib, bu tendensiya yangi cho‘qqilarga erishdi va O‘zbekistonning o‘zidagi ta’lim islohotlari xorijiy tajribaga bo‘lgan qiziqishni yanada kuchaytirmoqda. Biroq, sifatli ta’lim izlash jarayonida tibbiy sug‘urta kabi zarur himoyani unutmaslik lozim. U muvaffaqiyatli ta’lim olish va jiddiy muammolarga duch kelish o‘rtasidagi hal qiluvchi omil bo‘lishi mumkin.
2025-yilda nima o‘zgardi?
2025-yilda ta’lim sohasida jiddiy o‘zgarishlar yuz berdi. O‘zbekistonda 2025/2026 o‘quv yilidan boshlab sirtqi ta’lim shakli rasman bekor qilinishi ko‘plab talabalarni chet elda muqobil imkoniyatlarni izlashga majbur etmoqda. Shu bilan birga, Rossiya universitetlari 2026-yil sentyabridan boshlab keng ko‘lamli islohotlarni amalga oshirishga tayyorgarlik ko‘rmoqda, biroq xorijiy talabalar uchun belgilangan kvotalar o‘zgarishsiz qolmoqda.
2025-YILDA O‘ZBEKISTONLIK TALABALAR UCHUN TOP-5 YO‘NALISH
1. Rossiya – o‘zgarishlar davrida barqarorlik
Rossiya oliy ta’limidagi kutilayotgan islohotlarga qaramay, Rossiya o‘zbekistonlik talabalar orasida o‘z mashhurligini saqlab qolmoqda. 2025-yilda chet ellik talabalar uchun davlat kvotalari o‘zgarishsiz qoladi, yangi ta’lim tizimiga o‘tish esa faqat 2026-yil sentyabrdan boshlanishi rejalashtirilgan.
2025-yilning asosiy afzalliklari:
Bepul ta’lim olish kvotasi har yili 30 000 o‘rin miqdorida saqlab qolindi.
Hozirgi dasturlar bo‘yicha o‘qishni boshlagan talabalar o‘qishni eski tizim bo‘yicha tugatadi
O‘rtacha to‘lov-kontrakt narxi: yiliga 3 430–4 000 AQSH dollari
Barcha xorijiy talabalar uchun majburiy tibbiy sug‘urta
2025–2026-o‘quv yilida kirish uchun Rossiyaning yetakchi universitetlari:
M.V. Lomonosov nomidagi MDU: 4 005 ta davlat granti o‘rni
Hujjatlarni topshirish: international.msu.ru/admissions
Sankt-Peterburg davlat universiteti: 2 288 ta davlat granti o‘rni
Xorijiy talabalar uchun: spbu.ru/international
Patris Lumumba nomidagi Rossiya Xalqlar Do‘stligi Universiteti (RUDN): xalqaro ta’limga ixtisoslashgan
Ro‘yxatdan o‘tish: rudn.ru/admissions/international
Markaziy portal: Россотрудничество — davlat kvotalari uchun arizalar topshirish
2. Turkiya – 2025-yilda kirish imkoniyati bo‘yicha yetakchi
2025-yilgi “Türkiye Bursları” dasturi dunyodagi eng saxovatli stipendiya dasturlaridan biri bo‘lib qolmoqda. 2025–2026 o‘quv yili uchun arizalar 2025-yil 10-yanvardan 20-fevralgacha qabul qilinadi.
2025-yildagi yangi imkoniyatlar:
O‘qish va yashash uchun barcha xarajatlar to‘liq qoplanishi
Oylik stipendiya 300 dollargacha
Turk tilini o‘rganish uchun majburiy bir yillik kurs
Har yili 100 000 dan ortiq arizalardan 5 000 dan ortiq stipendiyalar
Turkiyaning 2025-yildagi yirik universitetlari:
Bosfor universiteti – boun.edu.tr/en/admissions
Istanbul texnika universiteti – itu.edu.tr/en/admissions
Marmara universiteti – marmara.edu.tr/en/international
Rasmiy ro‘yxatdan o‘tish: tbbs.turkiyeburslari.gov.tr
3. Germaniya – sifatli bepul ta’lim
Germaniya – Yevropa diplomi olish uchun eng arzon yo‘nalishlardan biri. 2025-yilda ko‘pgina dasturlar xorijlik talabalar uchun bepul.
Afzalliklari:
O‘qish narxi 300 yevrodan boshlanadi (istisno: Baden-Vyurtemberg)
Ta’limdan so‘ng 18 oygacha ish izlashga ruxsat
Ingliz tilida yuzlab dasturlar
Universitetlar:
Myunxen texnika universiteti – tum.de/en/studies/international
Gumboldt universiteti – hu-berlin.de/en/studying/application
RWTH Aachen – rwth-aachen.de/go/id/bgi
Arizalar: uni-assist.de
4. Xitoy – texnologik kelajak
Xitoy texnologiya va innovatsiyalar sohasida xalqaro talabalarni faol jalb etmoqda.
Pekin universiteti – pku.edu.cn/en/admissions
Tsinghua universiteti – tsinghua.edu.cn/en/admissions
Stipendiyalar: csc.edu.cn
5. Sharqiy Yevropa (Polsha, Chexiya, Vengriya)
Arzon, sifatli ta’lim va Yevropa diplomi.
Polsha: Varshava universiteti – en.uw.edu.pl
Chexiya: Karlov universiteti – cuni.cz/UKEN-1.html
Vengriya: BME – bme.hu
Stipendiya: Stipendium Hungaricum
Hozirgi biznes yuritish sharoitida korporativ sug’urta xavflarni muvaffaqiyatli boshqarishning ajralmas qismiga aylanmoqda. Har kuni O’zbekistondagi kompaniyalar turli tahdidlar bilan duch keladi: tabiiy ofatlardan tortib, xodimlarning ishlab chiqarishdagi jarohatlarigacha. To‘g‘ri tashkil etilgan korporativ sug‘urta tizimi biznesning moliyaviy manfaatlarini himoya qiladi va qonunchilik talablariga rioya etilishini ta’minlaydi.
O‘zbekistonda avtokreditlar avtomobil xarid qilishning asosiy usuliga aylangan. Biroq, majburiy KASKO sug‘urtasining yashirin xarajatlari kreditning umumiy qiymatini sezilarli darajada oshirishi mumkin. Mamlakatdagi 15 dan ortiq banklar 16.99% dan 31.5% gacha bo‘lgan yillik stavkalar bilan avtokreditlar taklif qilishadi va ko‘pincha mijozlarni bank bilan hamkor sug‘urta kompaniyalari orqali qimmat KASKO polislari rasmiylashtirishga majbur qilishadi.
O'zbekistonda sug'urta kompaniyasini qanday qilib tanlash mumkin: ishonch uchun chek-list
OSAGO (transport vositalari egalarining fuqarolik javobgarligini majburiy sug’urtalash) — bu shunchaki rasmiyatchilik emas, balki yo‘l-transport hodisasi yuz berganda yuz minglab so‘mni tejashga yordam beradigan muhim moliyaviy himoya vositasidir. O‘zbekiston Respublikasi qonunchiligiga ko‘ra, har bir transport vositasi egasi amal qiladigan OSAGO polisi bo‘lishi shart, aks holda yirik jarimalarga duch kelishi mumkin.
