
Ҳаракат хавфсизлигини таъминлашда мажбурий автосуғурта (ОСАГО) Ўзбекистон йўлларида муҳим ўрин тутади. Бироқ суғурта полисини расмийлаштиришда айниқса бошловчи ҳайдовчилар томонидан йўл қўйиладиган хатолар жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин. Қуйида ОСАГОни расмийлаштиришдаги энг кенг тарқалган 7 та хато ва улардан қандай қочиш мумкинлиги ҳақида сўз боради.
Хато 1: Маълумотларни нотўғри кўрсатиш
Энг кенг тарқалган ва хавфли хатолардан бири – ОСАГО полисини расмийлаштиришда аризани тўлдиришда маълумотларни нотўғри ёзиш. Давлат рақами, VIN-код, паспорт ёки ҳайдовчилик гувоҳномасидаги хатолар полиснинг ҳақиқийлигини йўққа чиқаради.
Қандай қочиш мумкин: Аризани юборишдан олдин барча маълумотларни синчиклаб текширинг, айниқса агар ОСАГОни онлайн расмийлаштираётган бўлсангиз. Полисни олгандан сўнг яна бир бор барча маълумотларни солиштириб чиқинг. Агар хато топилса, дарҳол суғурта компаниясига мурожаат қилиб, тузатишларни киритинг.
Хато 2: Полисни ўз вақтида узайтирмаслик
Кўплаб ҳайдовчилар полиснинг яроқлилик муддати тугаётганини унутиб қўяди ва бу автоҳаракатни амалда суғуртасиз ҳолатда амалга оширишга олиб келади. Бу наfaqat қонунбузарлик (жарима билан жазоланади), балки ЙТҲ содир бўлса, катта молиявий хавф ҳисобланади.
Қандай қочиш мумкин: Календарингизга полис муддати тугашидан 2–3 ҳафта олдин эслатма қўйинг. Суғурта компанияларининг кўпчилиги ушбу сана яқинлашганда SMS орқали хабар юборади. Ҳозирда ОСАГОни уйдан чиқмасдан, онлайн бир неча дақиқада узайтириш мумкин.
Хато 3: Ишончсиз суғурта компаниясини танлаш
Ҳамма суғурта компаниялари ишончли эмас. Айримлари товон пулини кечиктириши ёки суғурта ҳолатини ҳал қилишда қийинчиликлар туғдириши мумкин.
Қандай қочиш мумкин: Полис харид қилишдан олдин Ўзбекистондаги суғурта компанияларининг рейтингини ўрганинг. Айниқса мижозлар фикрларига эътибор беринг – товон пули тўлаш тезлиги ва сифати муҳим кўрсаткичлардан ҳисобланади. Бозорда узоқ вақт фаолият юритиб келаётган ва яхши обрўга эга компанияларни танланг.
Хато 4: Шубҳали воситачилар орқали полис сотиб олиш
ГАИ ёнидаги стихиявий нуқталарда ёки текширилмаган воситачилар орқали полис харид қилиш ёлғон ёки ҳақиқий бўлмаган полисга олиб келиши мумкин.
Қандай қочиш мумкин: Автомобил учун суғурта полисини расмийлаштиришнинг энг яхши усули — расмий веб-сайт орқали ёки текширилган агрегаторлар орқали онлайн харид қилиш. Агар шахсан боришни хоҳласангиз, фақат расмий суғурта компаниялари офисларига ташриф буюринг. Полисни олгандан сўнг унинг ҳақиқийлигини расмий сайт (масалан, ersp.e-osgo.uz) орқали текширинг.
Хато 5: Ҳайдовчилар рўйхатини тўлиқ кўрсатмаслик
Баъзи ҳайдовчилар маблағни тежаш мақсадида фақат тажрибали ҳайдовчиларнигина полисга киритиб, аслида автомобилдан бошқалар ҳам фойдаланишини яширишади. Масалан, тажрибасиз ёш оила аъзолари.
Қандай қочиш мумкин: Автомобилни бошқарувчи барча шахсларни полисга киритинг. Агар ҳайдовчилар рўйхати ўзгарувчан бўлса, “чекловсиз” автосуғурта вариантни кўриб чиқинг (у қимматроқ бўлиши мумкин). Агар ЙТҲ чекловдан ташқари ҳайдовчи иштирокида содир бўлса, суғурта компанияси товон пули тўлашдан бош тортиши мумкин.
Хато 6: Мелкий шрифтдаги шартлар ва истисноларни ўқимаслик
Кўплаб ҳайдовчилар ОСАГО шартномасини тўлиқ ўқимайди, айниқса майда шрифтда ёзилган қисмларни. Бу ерда эса муҳим чекловлар ёки истиснолар кўрсатилиши мумкин.
Қандай қочиш мумкин: Шартномани имзолашдан олдин барча шартларни синчиклаб ўрганинг. Агар ниманидир тушунмасангиз, суғурта вакилидан сўрашдан уялманг. Айниқса суғурта тўловлари рад этилиши мумкин бўлган ҳолатлар ва ЙТҲда қандай ҳаракат қилиш кераклигини кўрсатувчи қисмларга эътибор беринг.
Хато 7: Маълумотлар ўзгарганда суғуртачига хабар бермаслик
Полис амал қилиш даврида турли маълумотлар ўзгариши мумкин: эгасининг фамилияси, рўйхатдаги манзили, ҳайдовчилик гувоҳномаси рақами ёки давлат рақами. Агар бу ҳақда суғуртачига хабар берилмаса, товон пули тўлашда муаммолар юзага келиши мумкин.
Қандай қочиш мумкин: Агар полисда кўрсатилган маълумотлар ўзгарса, бу ҳақда суғурта компаниясига ўз вақтида хабар беринг. Бугунги кунда маълумотларнинг кўпини шахсий кабинет орқали ёки телефон орқали масофавий равишда ўзгартириш мумкин.
Хулоса
Автосуғурта – бу шунчаки расмийлик эмас, балки молиявий ҳимоя воситасидир. Ушбу хатолардан қочиш орқали ўзингизни ишончли суғурта ҳимояси билан таъминлайсиз ва йўлда хотиржам ҳаракатланасиз. Энг арзони эмас, балки ҳақиқий ҳимоя берадиган ОСАГО — бу сизга керак бўлган полисдир.
Агар сиз Тошкентда ёки Ўзбекистоннинг бошқа шаҳарларида автосуғурта билан биринчи марта танийотган бўлсангиз, мутахассислар билан маслаҳатлашишдан уялманг. Тўғри расмийлаштирилган ОСАГО полиси — бу сизнинг молиявий хавфсизлигингиз ва йўлдаги хотиржамлигингиздир.