Автомобилнинг биринчи марта харид қилиниши — ҳаяжонли воқеа, лекин мулкдорлик ҳисси билан бир қаторда масъулият ҳам пайдо бўлади. Шу масъулиятларнинг энг муҳими — автотранспорт воситаси эгалари фуқаролик жавобгарлигининг мажбурий суғуртаси (ОСАГО, ёки ОСГОВТС) ҳисобланади. Ўзбекистонда бу полиснинг мавжудлиги қатъий назорат қилинади ва унга эга бўлмаган ҳолда транспорт бошқариш нафақат ЙТҲда молиявий хавф туғдиради, балки аниқ жарималарга ҳам сабаб бўлади. 2025 йилда ОСАГО полисининг йўқлиги учун қандай жарималар қўлланилади ва улардан қандай қочиш мумкин — шуларни кўриб чиқамиз.
Энг аввало, шуни эслатиб ўтамиз: ОСАГО суғуртаси — бу хоҳиш эмас, балки қонун талабидир. Ушбу полис, агар сиз ЙТҲда айбдор бўлсангиз, бошқа шахсларга етказилган моддий ёки жисмоний зарарни белгиланган лимит доирасида (40 млн сўм) суғурта компанияси томонидан қоплаб берилишига кафолат беради. Бу нафақат жабрланганларни, балки сизни ҳам кутилмаган харажатлардан ҳимоя қилади. ОСАГО полисининг йўқлиги эса бундай ҳимоядан маҳрум қилади.
Агар ЙҲХБ (ГАИ) ходими сизни тўхтатса ва амалдаги ОСАГО полисининг йўқлигини аниқласа, сизга жарима қўлланилади. Жарима миқдори Базавий Ҳисоб Киймати (БҲК)га боғланган бўлиб, у ҳукумат томонидан даврий равишда қайта кўриб чиқилади.
2025 йил июн ойи ҳолатига кўра, БҲК — 375 000 сўмни ташкил этади. ОСАГО полисиз транспорт бошқариш (ёки муддати ўтган полис билан) учун жарима миқдори — 1 БҲК, яъни 375 000 сўм.
Яхши янгилик шундаки, Ўзбекистонда ЙҲХ қоидалари бузилиши учун тез тўлов қилганларни рағбатлантириш тизими мавжуд. Агар сиз ОСАГО полисининг йўқлиги учун жаримани тезда тўласангиз, катта миқдорда тежашингиз мумкин:
15 кун ичида тўлов — 50% чегирма: 187 500 сўм
16–30 кун ичида тўлов — 30% чегирма: 262 500 сўм
31–60 кун ичида тўлов — тўлиқ сумма: 375 000 сўм
Жаримани тўлаш учун 60 кун берилади. Уни инкор этиш ёки тўламаслик мумкин эмас: бу ҳолат Бюро мажбурий ижро (БМИ)га юборилади ва бу мулкка қамоқ, банк ҳисобларига чеклов ва бошқа чораларга олиб келиши мумкин.
Жавоб оддий — амалдаги ОСАГО полисини доимиян эга бўлиш.
Кенгашлар:
Ўз вақтида расмийлаштиринг — полис муддати 1 йил, уни чўздиришни ортга сурманг.
Онлайн хизматлардан фойдаланинг — ҳозирда интернет орқали ОСАГОни расмийлаштириш жуда осон. Суғурта компаниялари ва агрегаторлар орқали 5–10 дақиқада Click, PayMe орқали онлайн тўлаш мумкин.
Полиснинг ҳақиқийлигини текширинг — хариддан сўнг унинг ЯААТда (masalan: ersp.e-osgo.uz ёки my.gov.uz) рўйхатдан ўтказилганлигини текширинг.
Эслатма қўйинг — полис муддати тугашидан 2 ҳафта олдин календарингизга эслатма киритинг.
2025 йил 3 июндаги Президент фармонига асосан, 1 августдан БҲК 375 000 → 412 000 сўмга кўтарилади. Демак, ОСАГО полисиз ҳайдаш учун янги жарима миқдори ҳам 412 000 сўмни ташкил этади.
Янги чегирмалар:
15 кун ичида — 50%: 206 000 сўм
16–30 кун ичида — 30%: 288 400 сўм
Шунингдек, энг кам иш ҳақи (ЭКИҲ) ҳам 1 155 000 → 1 271 000 сўмга кўтарилади. Бу ўзгаришлар суғурта тўловлари ҳисоб-китобига ҳам таъсир қилиши мумкин.
Манбалар: Buxgalter.uz ва Gazeta.uz
ОСАГО полисининг йўқлиги нафақат жарима, балки ЙТҲда катта молиявий таваккалчиликка сабаб бўлади. Бугунги кунда автосуғуртани онлайн расмийлаштириш осон, тез ва қулай. Шу боис ҳар бир ҳайдовчи ўзини ва бошқаларни ҳимоя қилиш учун вақтида ОСАГОни расмийлаштириши шарт.
Таваккал қилманг — авто суғуртангизни онлайн расмийлаштиринг ва хотиржам юринг!
Йўл-транспорт ҳодисаси содир бўлганда ҳайдовчилар кўпинча танлов олдида қолишади: ЙТҲни мустақил равишда европротокол асосида расмийлаштириш ёки ГАИ ходимларини чақириб, стандарт тартибда ҳужжатлаштириш. Ҳар икки усулнинг ўз афзалликлари ва камчиликлари мавжуд, ва тўғри танлов суғурта тўловини олиш тезлиги ҳамда миқдорига жиддий таъсир кўрсатиши мумкин.
Ҳар йили Ўзбекистон йўлларида автомобиллар сони ортиб бораётгани сингари, йўл-транспорт ҳодисалари (ЙТҲ) сони ҳам кўпаймоқда. Кичик ЙТҲларни расмийлаштириш жараёнини енгиллаштириш мақсадида мамлакатда “Европротокол” тизими жорий этилган. Унга кўра ҳайдовчилар ГАИ ходимларини чақирмасдан туриб, авария ҳолатини мустақил равишда расмийлаштиришлари мумкин.
Ажойиб янгиликлар — акциялар муддати узайтирилмоқда! Бизнинг “ОСAГО учун iPhone ютинг” ва “Тўлиқ КАСКО ютинг” акцияларимизга мисли кўрилмаган талаб бўлди! Иштирок этмоқчи бўлганлар сони кутилганидан анча юқори бўлди — бир ой етарли эмаслиги маълум бўлди. Шунинг учун қарор қабул қилинди: ҳар икки акция ҳам 2025 йил 31 августгача узайтирилади!
ЕвроПротокол йўл-транспорт ҳодисаларини расмийлаштириш жараёнини анча соддалаштиради, аммо ҳужжатларни нотўғри тўлдириш суғурта товонини олишда жиддий муаммоларга олиб келиши мумкин. Суғурта компаниялари статистикасига кўра, ЕвроПротокол асосида берилган аризаларнинг тахминан 30 фоизи расмийлаштиришдаги хатоликлар туфайли рад этилади. Қуйида энг кенг тарқалган хатолар ва улардан қандай қочиш мумкинлиги ҳақида маълумот бериб ўтамиз.
