ЕвроПротоколни расмийлаштиришдаги 5 та хатолик

ЕвроПротоколни расмийлаштиришдаги 5 та хатолик

ЕвроПротокол йўл-транспорт ҳодисаларини расмийлаштириш жараёнини анча соддалаштиради, аммо ҳужжатларни нотўғри тўлдириш суғурта товонини олишда жиддий муаммоларга олиб келиши мумкин. Суғурта компаниялари статистикасига кўра, ЕвроПротокол асосида берилган аризаларнинг тахминан 30 фоизи расмийлаштиришдаги хатоликлар туфайли рад этилади. Қуйида энг кенг тарқалган хатолар ва улардан қандай қочиш мумкинлиги ҳақида маълумот бериб ўтамиз.

Хатолик №1: ЙТҲ жойининг тўлиқ фотосуратлари етишмаслиги

Энг танқидий хатолардан бири — ҳодиса жойини етарлича ҳужжатлаштирмаслик. Кўплаб ҳайдовчилар автомобилларнинг шикастланган жойларинигина суратга олиб, ЙТҲнинг умумий манзарасини ҳужжатлаштиришни унутишади. Бу суғурта товонини рад этишга сабаб бўлиши мумкин.

Тўғри фотофиксация камида 10–15 та турли ракурсдаги суратларни ўз ичига олиши керак. ЙТҲ жойининг умумий кўриниши, автомобильларнинг йўл чизиғи, белгилар ва бошқа ориентирларга нисбатан жойлашуви акс этган суратлар бўлиши шарт. Ҳар бир шикастланган жойни яқин планда, иккала машинанинг давлат рақамлари, иштирокчиларнинг ҳужжатлари ва одометр кўрсаткичлари ҳам суратга олиниши зарур.

Айниқса тормоз излари, синган ойна бўлаклари ва йўлдаги бошқа автомобиль қисмларини ҳам фотосуратга олиш муҳим. Бу деталлар ЙТҲ ҳолатини аниқлашда ҳал қилувчи аҳамиятга эга бўлиши мумкин. Йўл ҳолати, светофорлар, белгилар ҳам акс эттирилиши керак.

Реал мисол: ҳайдовчи чорраҳадаги тўқнашувдан сўнг ЕвроПротоколни тўлдирди, аммо ишлаётган светофорни суратга олмади. Кейинчалик иккинчи ҳайдовчи яшил чироқда ҳаракатланганини айтди ва фотодалиллар йўқлиги сабабли суғурта компанияси товон тўлашдан бош тортди.

Хатолик №2: ЙТҲ схемасининг нотўғри чизилиши

ЙТҲ схемаси ЕвроПротоколнинг асосий элементларидан бири, лекин кўплаб ҳайдовчилар уни беэътибор ёки нотўғри тўлдирадилар. Нотўғри чизилган схема воқеа манзарасини бутунлай ўзгартириб юбориши ва айбдорни нотўғри аниқлашга олиб келиши мумкин.

Схемани тузишда автомобилларнинг тўқнашув пайтидаги жойлашуви, ҳаракат йўналиши, йўл чизиғи ва белгилар аниқ акс эттирилиши керак. Кўча номлари, уй рақамлари, яқин ориентирларгача бўлган масофа кўрсатилиши зарур. Ҳар бир элемент тушунарли ва имзоланган бўлиши лозим.

Кенг тарқалган хато — автомобильларни шунчаки тўртбурчак шаклда чизиш ва уларнинг йўналишини кўрсатмаслик. Қайси қисми билан тўқнашув бўлгани, қайси бурчакда ҳаракатлангани аниқ кўрсатилиши керак. Ҳар бир иштирокчининг ҳаракат йўналиши стрелкалар билан кўрсатилиши зарур.

Яна бир муаммо — схема ва фотосуратлар ўртасидаги фарқ. Суғурта мутахассислари ушбу маълумотларни солиштиради ва тафовутлар аниқланса, бу қўшимча текширувга ёки рад жавобига сабаб бўлиши мумкин.

Хатолик №3: Иштирокчиларнинг зиддиятли кўрсатмалари

ЕвроПротоколдан фақат ЙТҲ иштирокчилари ҳодиса ҳолатлари бўйича тўлиқ келишиб олган тақдирда фойдаланиш мумкин. Аммо амалиётда ҳайдовчилар кўпинча ҳужжатни имзолашдан олдин иккинчи томоннинг кўрсатмаларига эътибор бермайди.

ЕвроПротоколни имзолашдан олдин барча маълумотларни диққат билан таққослаш керак: ЙТҲ ҳолатлари, схема, айбдор томон кўрсатмаси. Агар энг кичик тафовут бўлса ҳам, ГАИ ходимларини чақириш тавсия этилади.

Одатий ҳолат: чорраҳада икки автомобил тўқнашди. Биринчи ҳайдовчи яшил чироқда тўғри кетаётганини ёзди. Иккинчи ҳайдовчи ҳам яшил чироқ ёнаётганини ёзди, лекин у чапга бурилаётганини қўшди. Бу зиддият ЕвроПротоколни ҳақиқий эмас қилади.

Шуни унутмаслик керакки, ЕвроПротокол фақат факт бўйича эмас, балки айбдорликни аниқлаш бўйича ҳам тўлиқ келишувни назарда тутади. Агар шубҳа ёки қарама-қаршилик бўлса, ГАИни чақириш яхшироқ — кейинчалик судда муаммога айланмаслиги учун.

Хатолик №4: Ҳужжатларни топшириш муддатларига риоя қилмаслик

Кўп ҳайдовчилар ЕвроПротокол бўйича ҳужжатларни топшириш учун аниқ муддатлар белгиланганини билмайди. Бу муддатларга амал қилмаслик аризанинг рад этилиши ёки тўловларнинг кечикишига олиб келиши мумкин.

Жабрланган томон ЙТҲ содир бўлган кундан бошлаб 5 иш куни ичида айбдор томоннинг суғурта компаниясига мурожаат қилиши керак. Айбдор томон ҳам худди шу муддатда ўз суғурта компаниясига хабар бериши лозим. Ҳисоблаш ЙТҲ содир бўлган кундан бошланади.

Ариза топшириш учун керакли ҳужжатлар:

• Тўлдирилган ЕвроПротокол;

• Иштирокчиларнинг ҳужжатлари нусхалари;

• ЙТҲ жойининг фотосуратлари;

• ЙТҲ ҳақида маълумотнома (агар олинган бўлса).

Барча ҳужжатлар бир вақтда топширилиши лозим — кейинроқ етказилган ҳужжатлар муддат бузилиши деб ҳисобланиши мумкин.

Амалий маслаҳат: ҳужжатларни топширишни охирги кунгача қолдирманг. ЙТҲдан кейинги куниёқ суғурта компаниясига мурожаат қилиш энг яхши вариант — барча тафсилотлар ҳали эсда бўлади ва хатоларни тузатиш учун вақт бўлади.

Хатолик №5: ЕвроПротоколни нотўғри ҳолатларда қўллаш

Энг жиддий хато — ЕвроПротокол билан шундай ЙТҲни расмийлаштиришки, у соддалаштирилган расмийлаштириш мезонларига тўғри келмайди. Бу наfaқат суғурта тўловидан маҳрум бўлишга, балки маъмурий ёки ҳатто жиноий жавобгарликка олиб келиши мумкин.

Қуйидаги ҳолатларда ЕвроПротоколдан фойдаланиб бўлмайди:

• ЙТҲда 2 тадан ортиқ транспорт иштирок этган бўлса;

• Жабрланганлар бўлса;

• Зарар белгиланган лимитдан ошиб кетса;

• Йўл инфратузилмаси шикастланган бўлса;

• Ҳайдовчи маст ҳолатда бўлса ёки амалдаги ОСАГО полиси бўлмаса.

Зарарни баҳолашда эҳтиёт бўлиш керак. Кўп ҳайдовчилар таъмирлаш харажатини кам баҳолайди — хусусан, замонавий машиналарда қимматбаҳо деталлар ва мураккаб электроника бўлса. Агар шубҳа бўлса, ГАИни чақиринг.

Реал мисол: ҳайдовчилар шикастларни енгил деб ҳисоблаб, тўқнашувни ЕвроПротокол билан расмийлаштиришди. Аммо тафсилотли текширувдан сўнг маълум бўлдики, автомобилнинг хавфсизлик тизими шикастланган ва таъмирлаш харажатлари ЕвроПротокол лимитидан 3 баробар ошган. Жабрланган тўлиқ товон ола олмади.

Хатолардан қандай қочиш мумкин

ЕвроПротоколни тўғри тўлдириш учун оддий қоидаларга амал қилинг:

• Машинангизда доимо бир нечта ЙТҲ бланки бўлсин;

• Телефон ёки фотоаппарат доим қувватланган бўлсин;

• ЕвроПротоколни тўлдириш қоидаларини олдиндан ўрганиб чиқинг — ЙТҲдан кейинги стресс ҳолатида қийин бўлади.

Агар бирор нарсада шубҳа бўлса, ГАИни чақиринг. Қўшимча вақт сизга аниқлик ва суғурта товонини кафолатли олиш имконини беради.

ЕвроПротоколни тўғри расмийлаштириш бўйича батафсил маълумот ва амалиётга оид тавсияларни ЕвроПротоколнинг махсус саҳифасида топишингиз мумкин — бу Ўзбекистон ҳайдовчилари учун мўлжалланган.